Seçim ne zaman? Seçim tarihi öne çekilebilir mi?

2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi ve Türkiye genel tercihleri tarih belli oldu. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan seçim tarihi olarak 14 Mayıs Piyasa gününü açıkladı. Seçim tarihi öne çekilebilmesi amacıyla ya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 360 milletvekilinin bu yönde karar alması ya da Cumhurbaşkanı’nın Meclis’i feshetmesi gerekiyor.

24 Haziran 2018’de oluşturulan Türkiye genel tercihleri ve cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında yeni devre amacıyla seçim hazırlıkları başladı. Uzun süredir kamuoyu gündeminde yer alan seçim tarihi Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyuruldu.

SEÇİM NE ZAMAN?

Partisinin küme toplantısında konuşan Recep Tayyip Erdoğan, seçimin 14 Mayıs’ta yapılacağını açıkladı.

– Sözü de kararı da geleceğini de belirleme hakkını da milletimize bırakmak istemeyen vesayet heveslilerine karşın Türkiye Yüzseneı’nı başlatacağız. RAhmetli Menderes 14 Mayıs 1950’de “Yeter söz milletin” demiş ve sandıktan büyük bir zaferle çıkmıştı. Milletimiz 73 sene sonra bir kez daha aynı gün 6’lı Masa diyerek karşımıza çıkan vuruş şakşakçılarına “Yeter” diyecektir.

– Muhalefetin vaadi milletin karşısına bir aday çıkarmak fakat onu görünürde altı, gerisindekileri de hesaba katarsanız en az 10 kişiyle yönetmektir. Kukla bir cumhurbaşkanı üzerinden ülkeyi yönetim etmek istiyorlar. Bunlar gel deyince istikbal git deyince gidecek başkanlara alışmışlar.

SEÇİM TARİHİ ÇEKİLEBİLMESİ İÇİN İKİ YOL VAR

2023 Cumhurbaşkanlığı tercihlerinin öne çekilebilmesi amacıyla kanuna göre iki yol bulunuyor. Seçim tarihinin farklılığı amacıyla ya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 360 milletvekilinin bu yönde karar alması ya da Cumhurbaşkanı’nın Meclis’i feshetmesi gerekiyor.

Cumhur İttifakı cephesinden gelen seçim tarihinin öne çekilmesinin sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017’de yaptığı açıklama gündeme geldi.

Bir televizyon programında soruları cevaplayan Erdoğan, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Nisan 2017’de oluşturulan referanduma yönelik olarak söylediği “1924 Anayasası’nda Mustafa Kemal Atatürk’e Meclis’i feshi yetkisi verilmedi. Şimdi veriyoruz bir kişiye. Niye veriyoruz? Hani milli irade vardı?” sözlerine cevap verdi.

ERDOĞAN ‘FESİH YETKİSİ’ YOK DEMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söylemişti:

“Her şeyden evvelce Sayın Kılıçdaroğlu bu maddeleri okumamış. Bir defa Cumhurbaşkanı’nın Meclis’i fesih yetkisi yok. Dürüst ol, yalan söyleme. Dinleyenler de zannediyorlar ki hakikaten Cumhurbaşkanı’nın fesih yetkisi var. Böyle bir yetki yok.

Fesih edecek, fesih ettikten sonra da Meclis yine üçüncü defa amacıyla bir seçim kararı alacak. Bu seçimle birlikte de Meclise bu seçime götürmesiyle, kendisi amacıyla yine üçüncü kez seçilme yolunu açacak. Üçüncü kez seçilme yolu, onun yine burada Cumhurbaşkanlığına gelmesine yönelik bir yol değildir.

Böyle bir şeyi niye söylüyorsun? Şunu bir defa düzeltmemiz lazım. Cumhurbaşkanı’nın Meclisi fesih yetkisi yoktur. Meclisin erken seçim yapma yetkisi var mıdır? Böyle bir karar alabilir mi?

Meclisin bu tür bir karar alma yetkisi var. Ama bunu Meclis alır, Cumhurbaşkanı’nın talebiyle değil. Bunu alması amacıyla de oranlar var. Bu oranları da Meclisin yakalaması lazım. Meclis o seviyesi yakalayamadığı takdirde, bu tür bir yetkisi de yok.”

Erdoğan’ın açıklamaları Cumhurbaşkanlığı’nın internet sitesinde duruyor.

KILIÇDAROĞLU'NDAN CEVAP

Erdoğan’ın yalancılıkla suçladığı CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise “Fesih yetkisi yok deyip duruyor. Var arkadaşlar. Günümüz anayasada bile var. Ama koşulu seçim ardından 45 gün hükümetin kurulmaması. Şimdi koşul kalkıyor” demişti.

AKP KİTAPÇIĞINDA NE YAZIYORDU

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) doğrulusunda hazırlanan “20 Soruda Yeni Anayasa” kitapçığında şu ifadelere yer verilmişti:

“Fesih yetkisi yeni sistemde seçimlerin karşılıklı olarak tekrarlanması yolu ile gerçekleşebilecektir. TBMM beşte üç çoğunlukla, cumhurbaşkanı da dilediği vakit bu yetkiyi tek başına kullanabilir.”